De Petruskerk bevindt zich in het midden van het dorp Pieterburen. De oorsprong van het huidige gebouw gaat terug tot in de 15de eeuw. De toren is in het begin van de 19de eeuw aangebouwd, de oorspronkelijke losstaande toren uit de 14de eeuw is toen afgebroken. De geschiedenis van de kerk is nauw verweven met die van het dorp en de bewoners van de voormalige borg „Huis ten Dijke“.
De kerk heeft een zeer fraai interieur, met een unieke, rijk versierde triomfboog en een rijkgedecoreerde eikenhouten kansel in de classicistische Lodewijk XVI-stijl. Op de orgelgalerij bevindt zich een Leichel-orgel uit 1901, waarop regelmatig gespeeld wordt.
Normaal gesproken is de kerk dagelijks te bezoeken vanaf begin april tot eind oktober, in de winterperiode alleen in de weekends.
Er worden ook regelmatig activiteiten georganiseerd, zoals concerten. Daarnaast zijn er vele mogelijkheden om de kerk voor andere doeleinden te gebruiken, zoals huwelijken, recepties en uitvaartbijeenkomsten.
Op zondagmiddagen wordt van 15.00 tot 16.00 uur het orgel bespeeld door verschillende organisten.
Grootste Museum van Nederland
Sinds 3 juli 2017 vormt de Petruskerk in Pieterburen met 14 andere kerken en synagogen het Grootste Museum van Nederland. Hierin doen ook de Groninger kerken van Krewerd, Middelstum en Midwolde mee. Het is een initiatief van Museum Catharijneconvent in Utrecht en in Groningen de Stichting Oude Groninger Kerken. Voor meer informatie: www.grootstemuseum.nl.
De Petruskerk is in 1981 overgenomen door de Stichting Oude Groninger Kerken (SOGK), de toren is sinds 1961 gemeentelijk eigendom.
De kerk wordt namens de SOGK beheerd door een Plaatselijke Commissie die de kerk en het omliggende terrein levend houdt, door deze ter bezichtiging open te stellen, en door activiteiten aan te bieden die zoveel mogelijk in overeenstemming zijn met de aard van dit historische erfgoed.
De commissie wordt ondersteund door een onmisbaar team van enthousiaste vrijwilligers, zoals gastvrouwen en -heren, organisten, cateraars, technici, en vele anderen, die dat gezamenlijk mogelijk maken.
De SOGK werd in 1969 opgericht en stelt zich ten doel historische kerkgebouwen in de provincie Groningen in stand te houden en de belangstelling ervoor te bevorderen. Eind 2018 beheert de Stichting 90 kerken, 2 synagogen, 8 losstaande torens, 5 pastorieën en 55 historische kerkhoven en terreinen in Stad en Ommeland, en is inmiddels een POM (Professionele Organisatie voor Monumentenbehoud). In 2019 viert de Stichting haar 50 jarig bestaan.
De SOGK geeft een tijdschrift uit, Groninger Kerken, waarin in brede zin uitvoerig aandacht wordt besteed aan het Groninger kerkelijk erfgoed.
Meer weten over kerken elders in Groningen? De Stichting Oude Groninger Kerken heeft een uitgebreide website: www.groningerkerken.nl